De vicieuze cirkel van boulimia
Als je boulimia of onbeheersbare eetbuien hebt, wil je er wel mee stoppen, maar op een gegeven moment lukt het je niet meer om hier zelf uit te komen. Het lijkt wel of je in een vicieuze cirkel bent beland van gezond proberen te eten en dan toch weer doorslaan met een eetbui en compenseren. Je kunt er moedeloos van worden. Hoe komt dat nu en hoe kun je wel uit de vicieuze cirkel van boulimia komen?
Goede voornemens
Voornemens. Daar begint het mee. Iedere week weer opnieuw. Soms iedere dag. Je neemt jezelf voor dat vanaf mogen alles anders is. Een gezond ontbijt, een minimale lunch en niet te veel eten bij het avondeten. En dan eindelijk stoppen met die vreetbuien. Want je wilt niet aankomen of zelfs afvallen. Bang als je bent om te dik te zijn. Helaas loopt het iedere dag weer anders. Het ontbijt ging goed (gezonde muesli met fruit en yoghurt), qua lunch gewoon een appeltje. Dat moet maar weer genoeg zijn. Het honger gevoel in je buik betekent dat je goed aan het afvallen bent.
Halverwege de middag voel je je steeds naarder worden, maar je houdt vol. Streng zijn. Vandaag ga je je echt aan je doel houden. En dan op weg naar huis toch langs de drogist voor zo’n grote zak zachte zoete drop (of twee) en nog wat chocola erbij. Nog even gewone boodschappen voor het avondeten. Toch maar dat snoep laten liggen? Maar nee hoor, toch gezwicht. Semi-gezellig met een grote pot thee en een tijdschrift, begin je met vijf dropjes en dan nog weer vijf. En dan nog meer en voordat je het weet is die hele grote zak leeg en ook de zak minimarsjes is verdwenen. Totaal de controle kwijt. Allemaal naar binnen gepropt. Shit! …….En dan de schaamte.
Ondanks goede voornemens weer niet gelukt. Dan slaat de paniek toe want je wilt niet aankomen, juist afvallen. Dus zo snel mogelijk naar het toilet en alles uitspugen. Totdat er niets meer in je maag zit. Nog gauw een plens water over je gezicht en snel zorgen dat je er weer toonbaar uitziet. Ook het toilet. Zodat niemand wat merkt. Weer niet gelukt. Maar morgen ga je weer opnieuw beginnen. Met gezond eten. Nooit meer braken. Nooit meer eetbuien. Vanaf morgen.
De vicieuze cirkel van boulimia
Dat is helaas hoe het werkt. De vicieuze cirkel van boulimia in vijf stappen.
- Streng eten: je wilt streng controle houden op je eetgedrag. Om niet dik te worden of af te vallen. Hoe? Dat is voor iedereen anders. Je mag sommige dingen niet van jezelf (bijvoorbeeld vet, snoep, snacks, worst). Je moet sommige dingen juist wel (bergen groente). Je mag geen tussendoortjes. Je slaat maaltijden over om af te vallen. Je wilt op bepaalde tijden juist wel of juist niet eten. Een hongergevoel is fijn (je voelt je buik krimpen dus dan weet je dat je afvalt). Iedereen heeft zijn eigen persoonlijke regels.
- Eetbui: je strenge eten lokt een eetbui uit. Je lichaam heeft voeding (brandstof) nodig. Als je niet of te weinig eet of te lang wacht met eten, geeft je lichaam steeds hardere signalen af dat je wat moet eten. Totdat je deze niet meer kunt weerstaan. Op het moment dat je dan gaat eten, is het eigenlijk te laat. Je lichaam wil namelijk zorgen dat het energietekort zo snel mogelijk wordt aangevuld en zet je aan tot snel en veel eten. Er is een lichamelijke drang die je dan aanzet tot een eetbui. En daarnaast is vaak wat je probeert tegen te houden (eten), juist dat wat gaat gebeuren. Als je iets niets mag, is dat juist wat in je hoofd blijft zitten. Denk maar eens niet aan een roze olifant (wat zie je in je hoofd?).
- Schuld en schaamte: na de eetbui volgt de schuld en schaamte. Want het is is niet normaal dat je je zo vol zit te proppen. En zeker niet dit soort ranzig eten. Je hebt totaal geen controle over jezelf. Je schaamt je kapot. Stel je voor dat iemand je zo ziet?
- Angst om aan te komen: als al dat eten, dat je net naar binnen hebt zitten werken, in je lichaam wordt opgeslagen, wordt je enorm dik (denk je). En dat is het ergste dat kan gebeuren. Dan vind je jezelf niet om aan te zien en zullen ook andere mensen je wanstaltig gaan vinden.
- Braken, laxeren, sporten. Je wilt zo snel mogelijk compenseren wat je net naar binnen hebt gewerkt. Zo snel mogelijk na het eten van die berg eten. Het moet eruit. Daarna ben je kapot. Doodmoe. Uitgeput.
- Streng eten: na deze uitspatting neem je jezelf voor nog strenger voor jezelf te zijn. Die enorme eetbui wil je morgen compenseren of je wilt jezelf straffen voor je eetbui. Door morgen of de hele week niet, heel weinig of volgens een streng dieet te eten.
En daarmee staat de deur open voor de volgende eetbui en blijf je in de vicieuze cirkel van boulimia.
Doorbreek de vicieuze cirkel van boulimia
Het klinkt logisch en dat is het ook. Gezond eten is de sleutel om de vicieuze cirkel te doorbreken. Zolang je door blijft gaan in de cirkel van boulimia, blijft het fout gaan. Hoeveel goede voornemens je ook hebt. Hoe sterk je ook denkt morgen te zijn. Er is maar één oplossing die helpt de vicieuze cirkel te doorbreken: gezond eten. Nee, niet streng (wat je al eerder deed). Gezond eten. Alleen met gezond gaan eten, kun je uit deze cirkel stappen. Zodat je voldoende energie hebt om de dag door te komen en ook de uitdagingen aan kunt die iedere dag onherroepelijk op je pad komen. Alleen door gezond eten gaat je lijf erop vertrouwen dat je goed voor jezelf en je lijf zorgt. En zal je minder aanzetten tot eetbuien. En als je geen eetbuien hebt, hoef je je ook niet schuldig te voelen, te schamen of te compenseren.
Eet gezond
Hoe je dat doet gezond eten? Er valt veel over te zeggen, maar in het kort komt het hierop neer:
- Drie gezonde en lekkere maaltijden per dag (ontbijt, lunch, diner). Deze zorgen voor voldoende energie.
- Twee tot drie lekkere (en gezonde) tussendoortjes. Hierdoor voorkom je dat je een fysieke drang krijgt tot een eetbui. Bijvoorbeeld: fruit, noten, maar ook af en toe een stukje chocola of iets anders lekkers.
- Eet op regelmatige tijden (dit geeft je lichaam rust en vertrouwen): zorg dat er bijvoorbeeld niet meer dan ongeveer 3 uur zit tussen de momenten van maaltijden en tussendoortjes. Bijvoorbeeld: 7.00 ontbijt, 10.00 tussendoortje, 12.30 lunch, 15.00 tussendoortje, 18.00 diner, 20.30 tussendoortje.
- Eet waardevolle voeding: je kunt van alles en nog wat eten, maar het ene is gezonder dan het andere. Kijk naar wat de waarde is van voeding in plaats van naar calorieën. In principe kun je ervan uitgaan dat hoe puurder (minder bewerkt) een product is, hoe gezonder dit voor je is. Verse groente en fruit zijn altijd goed. Volkoren brood en zilvervliesrijst zijn gezonder dan witte rijst en brood. Een boterham met beleg is gezonder dan een koek of “zogenaamd gezond tussendoortje” waar suiker en vetten in zitten. Pas sowieso op met suiker en snoep omdat suiker ervoor zorgt dat je bloedsuikerspiegel enorm omhoog schiet. Vervolgens maakt je lichaam insuline aan waardoor je bloedsuikerspiegel ineens enorm kan dalen wat een eetbui kan uitlokken.
- Eet voldoende: een appel of een rijstwafel als lunch is echt te weinig. Voeding is een belangrijke bron van energie die je nodig hebt om te kunnen functioneren, om na te kunnen denken (vooral gezonde vetten), om het warm te hebben, om huid en nagels te laten groeien en om alle activiteiten te kunnen uitvoeren die je wilt. En grove richtlijn is:
-
- Ontbijt: 2 belegde boterhammen met glas (karne/soya)melk of ontbijtgranen met melk/yoghurt/kwark, fruit en noten.
- Lunch: 4 belegde boterhammen met drinken (of een salade met pasta/peulvruchten of rijst)
- Diner: minimaal 3-4 opscheplepels groente, 50-100 gram vlees/vis/eieren/ /peulvruchten/noten/kaas/vleesvervangers, 4 opscheplepels rijst/couscous/pasta/aardappels, gezond vet (olijfolie, roomboter).
- Verder: 1- 2 liter water of drinken per dag, 2 stuks fruit (als tussendoortje of bijvoorbeeld bij ontbijt) en let erop dat je voldoende vetten binnenkrijgt: 3 eetlepels (olijf)olie of 30 gr.halvarine + 1 eetlepel olijfolie voor bakken/braden/wokken.
- Het voedingscentrum heeft richtlijnen over hoeveel voeding normaal is op een dag, afgestemd op leeftijd en of je man/vrouw bent .
- Wil je meer weten? Op de pagina boeken gezond en lekker eten vind je een aantal tips en reviews voor boeken die hierbij kunnen helpen. Zowel over hoe je weer een gezond eetpatroon krijgt als over gezond en lekker koken en welke kookboeken en websites bij mij favoriet zijn om recepten uit te halen.
Probeer het 3 weken uit en deel hoe het gaat
Gezond eten als eerste stap op weg naar herstel. Mij heeft dit 20 jaar geleden geholpen om van mijn eetbuien af te komen. Probeer het 3-6 weken uit en deel hoe het gaat.
25 thoughts on “De vicieuze cirkel van boulimia”